İstatistikler hiç de iç açıcı durumda değil. Dünya üzerinde çeşitli ülkelerde her yıl iki milyondan fazla çalışan iş kazası yaşıyor veya meslek hastalıklarına maruz kalıyor. Hergün iş kazaları yüzünden yaşamını kaybeden çalışan sayısı 6300 civarındadır. İşletmeler yasal düzenlemelere uymak yanı sıra iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi amacı ile OHSAS 18001 ve ISO 14001 standartlarını aynı zamanda uygulamaktadır. İş sağlığı ve güvenliği konusunda İngiliz Satndartlar Örgütü (BSI) tarafından yayınlanan OHSAS 18001 standardı, 130’a yakın ülkede işletmeler tarafından uygulanmaktadır ve 90 binden fazla işletme OHSAS 18001 belgesi almış durumdadır.

Ancak bir ISO standardı olmaması yüzünden, OHSAS proje grubu Uluslararası Standartlar Örgütü’nden (ISO) bu standardın revize edilerek yeniden tasarlanması istenmiştir. Bunun üzerine ISO, 2014 yılında çalışmalara başlamıştır ve ISO 45001 standardının genel maddelerini oluşturmuştur. Ancak henüz bu standart yayınlanmış değildir.

ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’nin genel yaklaşımı şu ilkelere dayanmaktadır: stratejinin belirlenmesi, paydaşların irtibatlanması, değer zincirleri ve yaşam döngüsünün analiz edilmesi, liderliğin öne çıkarılması ve risklerin ve fırsatların tespit edilmesi ve değerlendirilmesi.

ISO 45001 standardının en önemli özelliği liderliğin öne çıkarılmasıdır. İş sağlığı ve güvenliği politikasının ve hedeflerinin oluşturulması ve bunların işletmenin stratejik yaklaşımına uygun olmasının sağlanması liderliğin gösterilmesine bağlıdır. Bu sayede ISO 45001 sistem gereksinimleri işletmenin iş süreçlerine entegre edilecek, gerekli kaynaklar kolayca sağlanacak, işletme içinde sistemin önemi duyurulacak ve çalışanların katılımları sağlanacaktır.

Gelelim ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’nin ne işe yarayacağı konusuna. Bu standartların uygulanması ile işletmelerin elde edeceği kazançlar şu şekilde sıralanabilir:

  • Çalışanları olası iş kazalarından ve meslek hastalıklarından korumak
  • İşletmede sağlıklı iş gücü yaratmak, üretim güvenliğini yükseltmek ve verim artışı elde etmek
  • Yaşanacak iş kazaları ve bunların sonuçlarından işletmenin göreceği zararları önlemek

ISO 45001 standardı, işletmedeki sağlık ve güvenlik konularının ötesini öngören bir yaklaşıma sahiptir ve işletmeler sadece kendi yükümlülüklerini değil, faaliyetlerinin çevre üzerindeki etkilerini de hesaba katmak zorundadırlar.